Νόμος 4830/2021 – Για την ευζωία των ζώων συντροφιάς (Πρόγραμμα «Άργος»)

ΦΕΚ Α’ 169/18-09-2021

Ο Νόμος 4830/2021 αποτελεί το νέο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των ζώων συντροφιάς στην Ελλάδα, εισάγοντας το Πρόγραμμα «Άργος» για την οργάνωση και χρηματοδότηση δράσεων υπέρ των ζώων. Αντικαθιστά τον Ν.4039/2012 και στοχεύει στην πρόληψη κακοποίησης, την υπεύθυνη ιδιοκτησία και τη σωστή διαχείριση αδέσποτων.

Κεφάλαιο Α – Σκοπός και Πεδίο Εφαρμογής

Ο νόμος εφαρμόζεται σε όλα τα ζώα συντροφιάς, είτε είναι δεσποζόμενα είτε αδέσποτα. Καθορίζει τις βασικές αρχές προστασίας, ευζωίας και διαχείρισης των ζώων, καθώς και τις υποχρεώσεις του κράτους, των δήμων και των πολιτών.

Κεφάλαιο Β – Θεμελιώδεις Αρχές Ευζωίας

• Αναγνώριση των ζώων ως έμβιων όντων με αισθήματα και δικαίωμα σεβασμού.
• Εξασφάλιση τροφής, καθαρού νερού, κατάλληλου καταλύματος και ιατρικής φροντίδας.
• Προστασία από πόνο, φόβο, ασθένεια και κακομεταχείριση.
• Προώθηση φυσικής συμπεριφοράς χωρίς περιορισμό κινήσεων ή συνεχές δέσιμο.
• Απαγόρευση εγκατάλειψης, βασανισμού, θανάτωσης και κακοποίησης.

Κεφάλαιο Γ – Υποχρεώσεις Κατόχων Ζώων

• Κάθε ιδιοκτήτης οφείλει να σημάνει το ζώο με μικροτσίπ και να το δηλώσει στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς.
• Η στείρωση είναι υποχρεωτική, με δυνατότητα εξαίρεσης μόνο σε πιστοποιημένους εκτροφείς ή για ιατρικούς λόγους.
• Υποχρεωτική ενημέρωση του μητρώου για απώλεια, θάνατο ή μεταβίβαση ζώου.
• Απαγορεύεται η μόνιμη διαβίωση του ζώου σε ταράτσες, μπαλκόνια ή δεμένο με αλυσίδα.
• Ο ιδιοκτήτης οφείλει να φροντίζει για την καθαριότητα του περιβάλλοντος και την κοινωνικοποίηση του ζώου.

Κεφάλαιο Δ – Διαχείριση Αδέσποτων Ζώων

Οι Δήμοι αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη στείρωση, σήμανση, περίθαλψη και υιοθεσία των αδέσποτων ζώων, σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις και εθελοντές. Δημιουργούνται καταφύγια και δημοτικά κτηνιατρεία σύμφωνα με καθορισμένες προδιαγραφές.

Το πρόγραμμα «Άργος» χρηματοδοτεί τις απαραίτητες υποδομές και τις ενέργειες των Δήμων, ενώ προβλέπεται η διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων και η δημοσιοποίηση των στοιχείων υιοθεσίας.

Κεφάλαιο Ε – Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

• Η φιλοζωική εκπαίδευση εντάσσεται στα σχολικά προγράμματα.
• Προωθούνται εκστρατείες ενημέρωσης για υπεύθυνη ιδιοκτησία και αποτροπή εγκατάλειψης.
• Ενθαρρύνονται δράσεις συνεργασίας μεταξύ πολιτών, Δήμων και φιλοζωικών σωματείων.

Κεφάλαιο ΣΤ – Κυρώσεις και Ποινές

• Η κακοποίηση, βασανισμός ή θανάτωση ζώου αποτελεί κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη και πρόστιμο έως 50.000 €.
• Για παραβάσεις όπως μη σήμανση, εγκατάλειψη, μη καθαριότητα, επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα (300–30.000 € ανά περίπτωση).
• Δημιουργείται Μητρώο Παραβατών Ζώων, στο οποίο καταγράφονται οι καταδικαστικές αποφάσεις και τα πρόστιμα.
• Οι αρχές (ΕΛ.ΑΣ., Δημοτική Αστυνομία, Εισαγγελέας) έχουν δικαίωμα ελέγχου και άμεσης παρέμβασης.

Κεφάλαιο Ζ – Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς

Δημιουργείται ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα (Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς) υπό το Υπουργείο Εσωτερικών και το gov.gr. Σε αυτήν καταγράφονται όλα τα δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα, οι ιδιοκτήτες, οι εμβολιασμοί, οι στειρώσεις και οι υιοθεσίες. Κάθε πολίτης μπορεί να έχει πρόσβαση στο προφίλ του ζώου μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής.

Κεφάλαιο Η – Τελικές και Μεταβατικές Διατάξεις

Ο νόμος αντικαθιστά πλήρως τον Ν.4039/2012 και τις τροποποιήσεις του. Προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις για την προσαρμογή των Δήμων και των εκτροφέων στις νέες υποχρεώσεις.

Η εφαρμογή του νόμου ξεκίνησε από το 2022, ενώ η πλήρης λειτουργία του Εθνικού Μητρώου και των δημοτικών καταφυγίων προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών.

—

Πηγή: Νόμος 4830/2021 (ΦΕΚ Α’ 169/18.09.2021) – Υπουργείο Εσωτερικών, Πρόγραμμα «Άργος».